
मधेस/तराई
देशभरि मनसुनको समयमा खेतभरी हरियाली हुनु पर्ने बेला, अहिले कृषकहरू खडेरी र पानीको चरम अभावसँग संघर्ष गर्दै छन्। “जेनतेन रोपेको खेतमा धाजा फाट्यो” भन्ने भनाइ अहिले वास्तविकता बनेको छ। सिंचाइको सुविधा नपुगेका धेरै क्षेत्रमा रोपाइँ भए पनि पानी नपरेर जमिन चर्किन थालेको छ।
मुख्य तथ्यहरू:
- मनसुन कमजोर हुँदा खेतहरू चर्किन थालेका छन्
- कृषकहरू पानीको पर्खाइमा रात बिताउँदै
- धानको बीउ सुक्ने अवस्थामा, उत्पादनमा गिरावटको जोखिम
- सिंचाइको व्यवस्था नभएका गाउँ–नगरमा धेरै खेत बाँझै
कृषकको आवाज:
“जेनतेन धान रोपेँ, अब पानी नपरे केही दिनमै सुक्छ। मल त पाएनौं, पानी त झन सपना जस्तै भयो,” — एक किसानको गुनासो।
संभावित प्रभाव:
- धान उत्पादनमा भारी गिरावट, जसले खाद्य संकट निम्त्याउन सक्ने खतरा
- कृषकको ऋण भार बढ्ने, मानसिक तनावमा वृद्धि
- स्थानीय र राष्ट्रिय बजारमा चामलको मूल्य वृद्धि
समाधानको आवश्यकता:
- तत्कालीन सिंचाइ सुविधा, डिप बोरिङ, ट्यांकर वितरण
- जलस्रोत संरक्षण, दीर्घकालीन कृषि नीति कार्यान्वयन
- कृषक राहत कार्यक्रम तत्काल लागू गर्नु अपरिहार्य