बजारबाट ५० अर्ब रुपैयाँ खिच्दै राष्ट्र बैंक – तरलता नियन्त्रणमा कडाइ!

काठमाडौं —
नेपाल राष्ट्र बैंकले आज (२०७९/०४/१०) बैंकिङ प्रणालीमा रहेको अत्यधिक तरलता (excess liquidity) नियन्त्रण गर्न ५० अर्ब रुपैयाँ बराबरको निक्षेप संकलन (deposit collection) प्रक्रिया सुरु गरेको छ। यो राष्ट्र बैंकको नियमित मौद्रिक उपकरण (monetary instrument) अन्तर्गतको ठूलो हस्तक्षेप हो, जसले वित्तीय बजारमा प्रत्यक्ष असर पार्ने अनुमान गरिएको छ।

के हो यो निक्षेप संकलन?

राष्ट्र बैंकले बजारमा भएका बढी नगद (liquidity surplus) व्यवस्थापन गर्न Reverse Repo, Deposit Collection, वा RTD (Reverse Term Deposit) जस्ता उपकरण प्रयोग गर्छ। आजको ५० अर्ब रुपैयाँ निक्षेप खिच्ने निर्णयले ब्याज दर, शेयर बजार र कर्जा प्रवाहमा असर पार्न सक्छ।

मुख्य तथ्यांक:

• निकालिएको रकम: ५० अर्ब रुपैयाँ
• अवधि: १४ दिन
• ब्याज दर निर्धारण: खुला प्रतिस्पर्धामार्फत
• उद्देश्य: तरलता घटाउनु, मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्नु

यसको प्रभाव कहाँ पर्छ?

1. बैंकहरूको कर्जा दिने क्षमता घट्छ
2. ब्याजदरमा चाप आउन सक्छ
3. शेयर बजारमा लगानी घट्ने सम्भावना
4. बजारी नगदको प्रवाहमा नियन्त्रण

राष्ट्र बैंकको नीति उद्देश्य:

• मूल्य स्थायित्व कायम राख्ने
• मौद्रिक सन्तुलन व्यवस्थापन
• वित्तीय स्थायित्वमा टेवा दिने
• अनावश्यक मुद्रास्फीति घटाउने